Het gekleurde universum

Hallo Tom,
Het was te verwachten dat Mart Smeets in zijn cd-rubriek in de VARA-gids een stukje zou wijden aan Another Self Portrait, en dat is in de editie van deze week dan ook het geval. Of beter geformuleerd wellicht: het heeft de Grote Smeets behaagt om een stukje hierover te schrijven. Bijgevoegd een scan van het stukje, waarvan ik hoop dat je niet ontploft voor het laatste woord is gelezen. Dat ging mij vrij moeilijk af eerlijk gezegd. Tuurlijk, als Dylan-liefhebbers (en soms nog een beetje meer misschien) zijn we niet altijd even objectief, maar de toon die meneer Smeets hier aanslaat tart toch elke beschrijving. Van elke objectiviteit gespeend, en dat mag - het is immers zijn stukje, maar hij beschrijft een zulke andere werkelijkheid dan die waar ik me in bevind, en nogmaals: mijn universum is ook gekleurd, hoewel vrolijker gekleurd dan dat van Mart, dat ik me afvraag -en daarbij de al vaak aangehaalde woorden uit Greil Marcus' recensie van Self Portrait parafraserend- heeft die man stront in zijn oren? Ja, die man heeft stront in zijn oren. En mag ik dat zo zeggen? Ja, dat mag ik zo zeggen, want mijn naam begint ook met Mart.

Groeten,
Martijn

Hallo Martijn,
Terwijl ik de column van Smeets lees bevind ik me zo'n dertig kilometer van de Duitse grens. Menige Oosterbuur zal even gedacht hebben dat het onweer vanuit het westen kwam aandrijven toen ik mijn in een oerkreet gevatte reactie op Smeets woorden eruit gooide.
Alleen die titel al - er is geen elpee draaiende, inmiddels van een tweede of derde partner genietende Dylan-liefhebber die weet wat 2.0 betekent. Misschien dat ik dat Smeets nog kan vergeven.
Lees even mee, de eerste handvol zinnen: 'Het was in 1970, naar ik meen. De wereld stond te schudden. Bob Dylan (toen al heilig verklaard) had een dubbelaar op de markt gebracht: Self Portrait. Het bevatte liederen van de poëet uit de jaren 1969 - 1971.'
Je hoeft geen Dylanoloog te zijn om te weten dat deze zinnen met een rode pen in de aanslag langsgelopen moeten worden. Goed, Smeets 'meent' dat Self Portrait in 1970 verscheen. Grote jongen, helemaal goed. Als hij nou ook nog zijn huiswerk had gedaan, dan had hij dat niet hoeven menen, maar zeker kunnen weten.
Niet zeuren, 'naar ik meen' - en hij meent 't - zal wel de dichterlijke vrijheid zijn. (En het klopt nog ook! Schouderklopje, krulletje erbij). Maar nu, over datzelfde album - verschenen dus in 1970 (dat meen ik niet alleen, dat weet ik zeker) - schrijft Smeets: 'Het bevatte liederen van de poëet uit de jaren 1969 - 1971.'
Ik kan zeuren over 'bevatte' (verleden tijd), doe ik niet ondanks dat het album nu nog steeds dezelfde nummers bevat als in 1970. Bob Dylan 'de poëet' noemen met betrekking tot de nummers op Self Portrait veroorzaakt al iets meer jeuk, want laten we wel zijn, hoeveel nummers voegt 'de poëet' Dylan aan zijn oeuvre toe met Self Portrait?
De echt het hele lijf over denderende jeukaanval - de eerste bij het lezen van Smeets' column (er volgen er nog meer) - overvalt me bij het lezen van de woorden 'uit de jaren 1969 - 1971'.
Godgloeiende! Is er dan niemand die zo'n column kritisch leest voor die in de VARA Gids afgedrukt wordt? Hoe kan een album uit 1970 in godsnaam liederen uit de periode 1969 - 1971 bevatten?
Is 'de poëet' Bob Dylan in 1971 met zijn opnamen onder zijn arm in de teletijdmachine van Professor Barabas gestapt en terug gegaan naar 1970 om met terugwerkende alsnog zijn opnamen uit 1971 op Self Portrait te zetten?
Volgens Smeets wel.
 'Rustig, Tom, rustig,' hoor ik 'mevrouw Tom' zeggen terwijl ik een verbale donderbui door het huis laat knallen.
Rustig moet ik zijn. Even diep adem halen.
Het ergste moet nog komen.
Dylan-liefhebbers van toen - aldus Smeets - zijn bijna gepensioneerd, genieten van het leven onder het bezielende oog van een tweede of derde partner. Ook draaien ze 'nog weleens langspeelplaten' en hebben ze hun hypotheek bijna afgelost.
Die Dylan-liefhebbers zullen ongetwijfeld bestaan. Waarom ook niet?
Maar van de vele Dylan-liefhebbers die ik ken, kan ik er niet één noemen die aan Smeets beschrijving voldoet.
Kan het zo zijn dat Smeets in de spiegel heeft gekeken en in zijn column oplepelt wat hij toen zag?
Jeuk, jeuk, jeuk.
En dan het stokpaardje van Smeets: 'Na zijn (Dylans) laatste gemekker in Amsterdam wisten velen (de eerder beschreven Dylan-liefhebbers) het zeker: het was afgelopen met de dichter. Dylan zong, staande met zijn rug naar het publiek, met een krassende, nauwelijks te verstane stem en het concert was er eentje voor de eeuwigheid omdat het nu toch echt de laatste maal was dat deze God hier kwam optreden.'
Ik pak het fileermes nog maar eens. Ten eerste stond Bob Dylan op 20 oktober 2011 niet met zijn rug naar het publiek, ten tweede was hij zeer goed te verstaan en ten derde zal het niet zijn laatste concert in Nederland zijn aangezien hij op 30 en 31 oktober aanstaande concerten geeft in Amsterdam.
Je hebt gelijk, ons universum is gekleurd. En ja Smeets mag er een andere mening op nahouden dan mijn mening. Misschien is het zelfs wel zijn taak om er een andere  dan mijn mening op na te houden. Allemaal mooi en aardig. Maar waarom moet hij het dan in de grootst mogelijke kolderzinnen vangen? Zinnen die grotendeels of fouten bevatten, of geheel niet ter zake doen.
Het laatste stukje van Smeets' column wil ik het niet eens meer over hebben. Helemaal niet over het uit het niets opduiken van de Paus.
De Paus! Die man heeft net zoveel van doen met Another Self Portrait als een kippenei (ook wit) met een fanfarekorps (ook muziek).
Genoeg!
Ik zal me nu terugtrekken in mijn met matrassen beklede rustkamertje.
(Ik hoop daar ooit weer heel uit te komen)

groet,
Tom

8 opmerkingen:

hans altena zei

Een mening is iedereen toegestaan, maar soms zou je wensen dat voor degenen die dingen verdraaien het recht niet zou gelden... en nog minder voor degenen die zich als schrijver uitgeven maar met kromme zinnen de tenen doen krullen en tegelijk naast de pot piesen als open minded azijnzeiken verkopen, jaja, we mogen aan het eind nog onze eigen mening vormen van koning Smeets, zo lang we maar beseffen dat we er naast zitten en dus wat vangen? jazijn heilige uitwerpselen... aiai, ik moet vanvond zingen, maar brullen staat me nader... guttegut... een negatieve rescensie over Another Self Portrait kan me aan het denken zetten over de mogelijke tekortkomingen ervan... deze onzin maakt me slechts blind van woede, en dat kan niet goed zijn, dus... stil maar, het komt allemaal goed, ga nu maar slapen...

Anoniem zei

Uhhh... Laat ik een poginkje doen om dit allemaal een beetje in perspectief te plaatsen. Mart heeft het, voor zover ik kan nagaan, voornamelijk over zichzelf. Hij is vast een van die Zwitserlevengevoelmensen die terugdenken aan die goeie ouwe tijd waar Dylans muziek ook bijhoorde. En ik wil graag geloven dat Amsterdam 2011 Marts' "laatste" Dylan concert was. (Mijn eerste en ik was blij dat die zaal een goed geluid heeft zodat ik Bob goed kon horen.) Dus...jongens...maak je niet druk, Mart heeft het gewoon over zichzelf.
Groetjes, Frans

Anoniem zei

Nog een reactie om misverstanden te voorkomen: het concert dat ik bedoelde (mijn eerste) was in de HMH 2009. Ik was even in de war.

Unknown zei

Het is diezelfde Mart die ook verstand dacht te hebben van drugsvrij fietsen. Bleek achteraf ook niet te kloppen, voor hem althans, want de rest van de wereld wist wel beter.

Anoniem zei

Mijn hemel. Wat een ophef over een stukje van Mart Smeets (in de Vara-gids nota bene). Waarom wordt die man hier zo serieus genomen? Ik word bij het lezen van zijn column warm noch koud. Hij schrijft voor lezers van de Vara-gids. Zij die niets met Dylan hebben lezen zijn column niet. En Dylan-kenners weten wel beter. Toch?

M&A

Anoniem zei

Mijn God.

"Jeukaanval"? "Ontploft"?
"Verbale donderdui"?

Kom op zeg.
Wie neemt zichzelf - of ASP, for that matter - nou zo serieus dat 'ie met een rode pen stukjes in de Vara-gids gaat nalopen? Daar krijg ík plaatsvervangende jeuk van. Lees het dan niet.

Enfin, Bob is vast ook heel blij dat jullie hem tegen de boze Smeets verdedigen. Een blijk van dank lijkt me op zijn plaats.

OBK

tom zei

Ophef over de ophef. Mooi, mooi, mooi. Dank voor de reacties.
Ja, ik irriteer mij aan de column van Smeets.
Ja, ik ben een pietlut als het om dit soort dingen gaat.
Ja, ik heb het overdreven dik aangezet in mijn brief zoals die op de blog staat.

Maak ik me na een nacht slapen nog steeds druk over de column van Smeets? Dacht het niet, ik heb wel wat beters te doen. Luisteren naar ASP bijvoorbeeld.
Waar komt die irritatie die ik gisteren zo sterk voelde dan vandaan? Ik denk dat dat zit in twee zaken:
1. het losjes omspringen met feiten
2. het er bij halen van niet ter zake doende zaken
Dat in combinatie met het feit dat dit gedrukt en gelezen (en voor zoete koek geslikt zal worden), wekt mijn irritatie.
En als ik me ergens aan irriteer, dan komt dat er geïrriteerd uit. Ik en ook net een mens.

hans altena zei

Niet te serieus nemen van de kunst en aanverwante zaken is nu juist de ziekte van deze oppervlakkige tijd die dit soort stukjes als van Smeets mogelijk maakt, en dan heb ik het niet over de gezonde dosis van scepsis of humor die bij het beoordelen van kunst nu juist weer onmisbaar is. Ook ik lig natuurlijk niet echt wakker van dit soort dingen maar voel toch een flinke kwaadheid over dit soort onzorgvuldig gezwam. Waarbij nog even moet aangetekend, de arme man rechtvaardigt de uitgave op het laatst vanuit het oogpunt van de geschiedenis, want voor dat vage begrip dat tegelijk samengaat met een ontzag voor Grote Namen, heeft hij nu wel weer respect... kortom, hij vond het plaatje toch wel wat hebben... Liever had ik gezien dat hij met argumenten kwam om zijn omschrijving van ratatouille meer kracht bij te zetten... hij kon nog wel eens een punt hebben... niet alles is even goed en op het laatst verliest ASP aan artistieke eenheid. Ik had zelf, hoe mooi ik ASP ook vind, een meer uitsluitend op de akoestische Brombergsessies geconcentreerde uitgave geprefereerd, en dat aangevuld met Isle of Wight... maar ik ben maar een luisteraar, geen producer.